شاید برای شما هم جالب باشد که بدانید بچه ها از ابتدا بازی کردن را به شیوه بزرگسالی بلد نیستند و در طول تکامل جسمی و مغزی خود مراحال بازی کردن آن ها متفاوت و در حال پیشرفت است.
بازی کردن مهم ترین ابزار کودک برای رشد مهارت های اجتماعی است و هر کودک بر حسب سن و تکامل مغزی نوعی از بازی را به عنوان مسیر یادگیری انتخاب میکند:
شماره تماس برای مشاوره با دکتر فهیمه محب محمدی :۰۹۳۶۶۸۸۹۸۷۷
من دکتر فهیمه محب محمدی متخصص کودکان و نوزادان هستم. بلافاصله بعد از اتمام درس مجددا شروع به مطالعه گسترده در زمینه رشد و پرورش کودک کردم، مطالعات من در زمینه تغذیه صحیح و علمی کودکان، درمان بدغذایی کودکان و مکمل های مورد نیاز، آموزش صحیح خواب کودک، بازی های هدفمند و در عین حال حفظ ایمنی کودکان، آموزش انتخاب کتاب و انیمیشن صحیح برای سرگرمی و تربیت کودکان، سلامت دهان و دندان کودک، مهارت های قبل از مدرسه و فرزندپروری آگاهانه در عین آموزش اختلالات دوران کودکی بوده است. با ما همراه باشید.
برای دریافت مشاوره ی تنظیم خواب، درمان بد غذایی، مشاوره رفتاری کودک و ویزیت آنلاین کلیک کنید.
برخی از موارد لازم برای دانستن سیر تکامل بازی با کودکان را برای شما ذکر میکنیم و در ادامه به تو.ضیح هر کدام میپزدازیم
۱- بازی های objective
۲- بازی relational
۳- بازی functional
۴- بازی symbolic
۵- بازی social
۶- بازی sensory-motor
در این مرحله کودک قادر به اجرای نقش های مختلف در بازی هست، مثل نقش دکتر یا مامانف می تواند از نماد ها استفاده کند برای مثال از یک تکه چوب به عنوان اسب یا از گذاشتن بالش ها برای ساخت خانه استفاده کند. در این مرحله خلاقیت و تخیل کودک فعال است، ممکن است کودک با دوست خیالی خود بازی کند و روایت های مختلف داستانی برای بازی بسازد. این سطح از بازی در رشد هوش اجتماعی و قدرت حل مساله کودک بسیار مهم است.
کودک در این مرحله وارد بازی هایی با قوانین مشخص می شود. بازی هایی که لازم است در ان ها کودک چهارچوب مشخصی را رعایت کند.
در این بازی ها معمولا افراد دیگری نیز حضور دارند و بیشترین سطح این بازی ها در محیط دوستان مثل مهد کودک و مدرزسه انجام می شود.
در تمامی مراحلی که ذکر کردیم بازی های حسی حرکتی وجود دارند. این سطح از بازی از همان دوهفته اول تولد با تامی تایم شروع شده و در طول زمان تکامل پیدا میکند، فعالیت هایی مثل پریدن چرخیدن پرت کردن و بازی های حسی و مسی پلی ها.
در این مرحله توجه کودک به جزئیات اشیا خیلی بیشتر شده و با مفاهیمی مثل بالا، پایی، داخل و بیرون اشیا آشنا شده است. در این مرحله کودک می تواند بازی های مثل قرار دادن مکعب روی هم و گذاشتن توپ داخل جعبه را انجام دهد.
در این مرحله کودک به کاربرد هر وسیله توجه دارد و می تواند با اسباب بازی ها طبق قوانین خودشان بازی کند برای مثال به توپ ضربه بزند و ماشین را روی زمین حرکت بدهد.
در این مرحله کودک از طریق مشاهده و لمس کردن با دست و حتی دهان اشیا را کشف و شناسایی می کند.
پس از دسته بندی توانمندی های کودک در بازی ها لازم است سیر تکامل اجتماعی بازی ها را نیز بدانیم. خیلی از والدین بیان میکنند که کودک من توانمندی بازی های گروهی را ندارد، باید بدانیم که کودکان در سیر تکامل اجتماعی خود به تدریج این توانمندی را پیدا خواهند کرد. در این قسمت سیر تکاملی بازی کردن کودک در اجتماع را خواهیم دید.
از زمان تولد کودک قادر به بازی انفرادی هست. او ابتدا دست های خود و بدن خود را کشف می کند و بعد از هر وسیله جدیدی برای بازی و کشف استقبال می کند.
در این مرحله که حوالی دوسالگی شروع می شود کودک به بازی بچه ها نگاه می کند. البته توانمندی بازی با والدین و بزرگسالان را دارد، در این بازی ها شما با کودک بازی می کنید ولی کودک قادر به بازی با یک گروه از هم سن و سالانش نیست.
در این مرحله که کمی بعد از مرحله دوم شروع می شود کودک قادر است در یک فضای مشترک با کودکان دیگر مثل پارک یا مهد کودک به تنهایی در کنار سایرین بازی کند. معمولا در این مرحله کودک وسایل بازی خود را به اشتراک نمی گذارد و کودکان در حال بازی با وسایل مختلف به شکل های مختلف هستند.
از حدود چهارسالگی کودکان قادر هستند با یک اسباب بازی یک بازی گروهی و با هدف یکسان را انجام دهند.
در این مرحله کودکان قادر خواهند بود همدلی کنند، اسباب بازی هایشان را به اشتراک بگذارند و تا حدودی از قوانین بازی گروهی پیروی کنند.
عموما در حدود سه تا چهارسالگی این مرحله شکل می گیرد، در این مرحله کودکان با یک وسیله اشتراکی هر کدام بازی خود را انجام می دهند. مثلا همه به توپ ضربه می زنند یا دنبال یک بادبادک می دوند. هی کدام از این کودکان در قوانین بازی مشترک نیستند و الگوی خلاقانه خود را دنبال می کنند.
این مرحله از بازی بالاترین سطح اجتماعی بازی است. کودک با چند هم بازی، بازی های قانونمندی را دنبال می کند که شامل برد و باخت هستند. این بازی ها امتیاز بندی دارند و توانایی و نهارت های فردی در این بازی ها بسیار مهم است.
طبق دسته بندی و مطالب بالا کودکان در اوایل کودکی توانایی به اشتراک گذاشتن وسایل، بازی گروهی و برد و باخت را ندارند، عدد های سنی بیان شده تقریبی هستند و در هر کودک بر حسب میزان رشد اجتماعی می توانند متفاوت باشند.
به یاد داشته باشید هر مرحله لازمه مرحله بعدی است. به دلیل همین سیر تکاملی بازی بهتر است کودکان را از سنین کم وارد مسابقه های رقابتی نکنید. و به دلیل همین تفاوت سطح بازی در سنین مختلف لازم است کودکتان را در محیط کودکان بزرگ تر تنها نگذارید زیرا ممکن است کودک شما توانایی کمتری از کودکان بزرگ تر در سطح اجتماعی بازی داشته باشد و همین موضوع منجر به ترد شدن و آسیب به عزت نفس فرزندتان خواهد شد.