advertise
دکتر فهیمه محب‌محمدی

چاقی در کودکان

صفر تا صد عوامل چاقی در کودکان

چاقی در کودکان یک اپیدمی جهانی رو به رشد است که به‌دلیل باری که بر سیستم مراقبت‌های بهداشتی کودکان و بزرگسالان وارد می‌کند، نیازمند توجه است. مصرف غذاهای چرب و رژیم غذایی با قند بالا و همچنین عدم تحرک و ورزش‌نکردن از دلایل اصلی چاقی در کودکان است. تنها در ایالات متحده ۳۴ درصد از کودکان مبتلا به چاقی هستند. ۳۹ میلیون کودک زیر ۵ سال در جهان در سال ۲۰۲۰ دارای اضافه وزن یا چاقی بودند. طبق پیش بینی جهانی اگر برای این مشکل جهانی اقدامی انجام نشود تا سال ۲۰۵۰ بزرگترین معضل سلامتی کودکان در جهان خواهد بود.
چاقی دوران کودکی با افزایش خطر ابتلا به چاقی در بزرگسالی و عوارض مختلف مانند دیابت، بیماری‌های قلبی‌عروقی، سکته مغزی، انواع خاصی از سرطان در سنین بالاتر، مشکلات اجتماعی و افسردگی مرتبط است. در ۳۰ سال گذشته، چاقی در کودکان در سراسر جهان بیش از دو برابر و در نوجوانان سه برابر شده است.

شماره تماس برای مشاوره با دکتر فهیمه محب محمدی :۰۹۳۶۶۸۸۹۸۷۷

تعریف چاقی در کودکان

چاقی به عنوان داشتن چربی اضافی در بدن تعریف می‌شود و می‌توان آن را در کودکان با شاخص توده بدنی و با استفاده از نمودار رشد تعیین کرد. کودکانی با شاخص توده بدنی ۸۵ تا ۹۵ درصدِ سایر هم‌سن و سال‌های خود در یک جنس، دارای اضافه وزن و افرادی با شاخص توده بدنی ۹۵ درصد یا بیشتر نسبت به سایر هم‌سن و سال‌های خود در یک جنس به عنوان چاق در نظر گرفته می‌شوند.
نمودارهای رشد را می‌توان برای نظارت بر رشد کودک در طول زمان استفاده کرد. این نمودارها با صدک تقسیم می‌شوند و با مشخص‌کردن قد، وزن، شاخص توده بدنی و سن کودک می توان وضعیت چاقی کودک را بررسی کرد. نمودارهای رشد توسط مراکز کنترل و پیشگیری از بیماری‌ها در جهان ارائه شده‌اند و می‌توان از آنها برای تشخیص چاقی در کودکان استفاده کرد. استفاده از این نمودار ها نیازمند تخصص است.

علل چاقی در کودکان

چاقی زمانی اتفاق می‌افتد که بدن کالری بیشتری نسبت به مصرف آن دریافت می‌کند. چاقی دوران کودکی به دلیل مصرف زیاد غذا، ریزه خواری، نوشیدن نوشیدنی‌های شیرین پرکالری، بدغذایی، نشستن بیش از حد پای تلویزیون، عدم ورزش و فعالیت بدنی و همچنین عوامل ژنتیکی ایجاد می‌شود.
وزن بدن توسط مکانیسم‌های فیزیولوژیکی مختلفی تنظیم می‌شود که تعادل بین انرژی دریافتی و مصرف انرژی را حفظ می‌کنند. با این حال افزایش انرژی دریافتی در بلند مدت می‌تواند وزن را زیاد کند. به عنوان مثال، دریافت روزانه ۱۲۰ کیلوکالری اضافه (مثل دریافت یک نوشیدنی شیرین) باعث افزایش ۵۰ کیلوگرمی توده بدن در طی ۱۰ سال می‌شود. بنابراین، عواملی که می‌توانند انرژی دریافتی را افزایش دهند، یا مصرف انرژی را کاهش دهند، در درازمدت باعث چاقی می‌شوند.
عوامل ژنتیکی هم تأثیر به‌سزایی بر ابتلای فرد به چاقی دارند، اما سایر عوامل رفتاری و محیطی نیز قطعا در چاقی کودکان نقش دارند.

عوارض چاقی در کودکان

عوارض چاقی شامل اختلالات تنفسی مانند آپنه خواب، بیماری مزمن انسدادی ریه و انواع خاصی از سرطان مانند پروستات و روده در مردان، سرطان سینه و رحم در زنان، بیماری عروق کرونر قلب، دیابت نوع دو، افسردگی، مشکلات کبد و کیسه صفرا، بیماری ریفلاکس معده، فشار خون بالا، کلسترول بالا، سکته مغزی و بیماری‌های مفاصل مانند آرتروز، درد در زانو و کمر است. بچه‌های چاق معمولا دارای مشکلات سلامتی بیشتری نسبت به هم‌سن و سال‌های خود هستند. کودکان چاق مقادیر زیادی چربی در ناحیه شکم دارند. جالب است بدانید عارضه بسیار بزرگی وجود دارد که کودکان چاق در معرض آن هستند و در بزرگسالی چنین عارضه ای وجود ندارد:
بلوغ زودرس و کوتاه قدی.

چرا چاقی باعث بلوغ زودرس و کوتاهی قد می شود؟

چاقی و اضافه وزن در دوران کودکی باعث اختلالات متابولیک و ترشح زودهنگام هرمون های جنسی شده و باعث شروع زودرس بلوغ خواهد شد، می دانیم که بیشترین رشد قدی در دوران قبل از بلوغ اتفاق می افتد، و هر کودکی پس از بلوغ رشدی بیش از ۷ تا ۱۰ سانتی مترنخواهد داشت. بنابراین کودکانی که دچار بلوغ زودرس می شوند در نهایت قدی کوتاه تر از قد نهایی ژنتیکی خود خواهند داشت.

درخواست مشاوره با دکتر فهمیه محب محمدی

برای دریافت مشاوره ی تنظیم خواب، درمان بد غذایی، مشاوره رفتاری کودک و ویزیت آنلاین کلیک کنید.

افسردگی و نداشتن عزت نفس کافی در کودکان چاق

کودکان چاق و دارای اضافه وزن همواره از جانب گروه همسالان خود مورد تمسخر و تحقیر خواهند بود، این کودکان از جانب بزرگسالان نیز مورد شوخی هایی قرار می گیرند که اگرچه از نظر بزرگسالان آسیب زا نیست ولی برای کودک به شدت تخریب کننده و موجب از بین رفتن عزت نفس خواهد بود. دوران کودکی که دوران طلایی ارتباطات اجتماعی و شکل گیری شخصیت شغلی و تحصیلی کودک است برای این کودکان در انزوا و اضطراب طی خواهد شد. پس بسیار مهم است که برای پیشگیری از چاقی کودکمان از یک سبک زندگی صحیح استفاده کنیم.

پیشگیری و درمان چاقی در کودکان

پیشگیری و درمان چاقی در کودکان با مصرف صحیح غذا و افزایش فعالیت بدنی امکان‌پذیر است. با این حال باید در نظر بگیرید که رژیم لاغری برای کودکان تنها در شرایط خاصی توسط متخصص تغذیه کودکان تجویز می‌شود؛ برای مثال زمانی که شاخص توده بدنی خیلی بالا است و یا کودک دارای مشکلات مرتبط با سلامتی است. در بقیه موارد با استفاده از یک رژیم غذایی مناسب، وزن کودک ثابت نگه داشته می‌شود تا با افزایش قد در طول زمان، تناسب وزن نسبت به قد بیشتر شود. رژیم غذایی لاغری در کودکان به‌دلیل رشد فعال ارگان‌های آنها و نیازی که برای ذخیره مواد غذایی برای بلوغ دارند چالش‌ برانگیز است و در صورت لزوم باید تحت نظر متخصص اطفال و یک رژیم شناس انجام شود، البته این به آن معنا نیست که باید کودک دارای اضافه وزن و چاق را به حال خود رها کرد، بلکه باید بسیار حساب شده و دقیق برای این کودکان تصمیم گرفت و برای کنترل صحیح چاقی در آن ها حتما تحت نظر یک متخصص خبره در زمینه تغذیه کودکان بود.
با این حال، نکته قابل توجه این است که رعایت برنامه‌های رژیم غذایی و کاهش وزن در طولانی مدت برای کودکان بسیار دشوار است. مطالعات نشان می‌دهد که بزرگسالانی که با استفاده از یک برنامه غذایی وزن خود را کم می‌کنند، تقریباً ۵۰ درصد از این کاهش وزن را در عرض یک سال و تمام آن را در عرض ۵ سال دوباره به‌دست می‌آورند. عدم بلوغ فکری و روانی کودکان در مقایسه با بزرگسالان و حساسیت آنها به نظرات هم‌سالان، مشکلات بیشتری را برای درمان موفقیت‌آمیز چاقی در کودکان ایجاد می‌کند. اکثر تلاش‌ها برای کاهش چاقی در کودکان از رویکردهای مبتنی بر خانواده یا مدرسه استفاده می‌کند، و شیوه های صحیح درمان در واقع اصلاح سبک زندگی خانواده است، اگرچه درمان‌های دارویی و جراحی نیز در سنین نوجوانی در دسترس هستند.

باید رژیم غذایی کودک منظم باشد، نظم غذایی به معنای زمان بندی درست ارائه وعده های غذایی به کودک است. همچنین مکان غذا خوردن نیز بسیار مهم است. کودک باید مکان ثابتی در منزل برای غذا خوردن داشته باشد.

زمانی که کودک در مقابل تلویزیون یا موبایل غذا می خورد دچار عدم توجه به فرایند سیری و گرسنگی خواهد شد. همانقدر که احتمال دارد این کودکان دچار عدم توجه به گرسنگی و غذا نخوردن های طولانی شوند، احتمال دارد دچار عدم توجه به سیری و پرخوری های غیرعادی شوند.

خیلی از والدین به علت نگرانی از کم غذا خوردن کودک مدام در طول روز وعده های کوچک و با فاصله کم به او ارائه می دهند. همین شیوه غلط منجر به بدغذایی کودک یا پرخوری او خواهد شد. پس بهتر است به جای ریزه خواری فاصله بین وعده های غذایی را حفظ کنیم.

متاسفانه خیلی از والدین یا مربیان به کودک تاکید می کنند که وقتی سر میز غذا می نشیند باید بشقاب خود را تمیز تحویل دهد به این معنا که باید تا آخرین لقمه غذا را بخورد که همین فرهنگ اشتباه باعث سرکوب و عدم توجه به سیری کودک و پرخوری عادتی خواهد شد.

کودکان امروزی فضای بازی کمی در منزل دارند و در صورت تحرک و سروصدا معمولا با دعوا از جانب بزرگ تر ها مواجه می شوند و همین امر موجب ایجاد سبک زندگی نشسته و بی تحرک خواهد شد. لازم است ما والدین فصای بازی کودکمان را فراهم کنیم به طوری که کودک روزانه حداقل یک ساعت فعالیت متوسط تا شدید داشته باشد.

ما به عنوان والدین مسئول هرآنچه کودک میخورد هستیم، و لازم است از ابتدا رژیم غذایی فرزندمان را به درستی انتخاب کنیم. مسلما حذف نمک و شکر و استفاده نکردن از غذاهای آماده و بیسکوییت در سال اول زندگی از مهم ترین اقدامات این مسیر است. پس از آن لازم است از دسر های شیرین به عنوان جایزه یا باج استفاده نکنیم. و هله هوله را جایگزین غذای سالم نکنیم.

کودکان بدغذا بیشتر از سایر کودکان غذاهای بی فایده و پر کالری مصرف میکنند. یکی از اشتباهات والدین این است که به جای درمان درست و اصولی بدغذایی مدام برای سیر کردن کودک به او جانک فود و خوراکی های پر کالری و کم ارزش می دهند.

بسیار مهم است که در فروشگاه چه انتخاب هایی می کنیم. همیشه لیبل پشت خوراکی ها را بخوانید و بدانید که این کار در اینده و سلامت کودک شما نقش مهمی دارد.

حتما با کودک خود راجع به مواد غذایی صحبت کنید، مواد غذایی را به گروه خوب و بد تقسیم نکنید بلکه آن ها را به سه گروه سبز، زرد و قرمز دسته بندی کنید. گروه غذایی سبز گروه مفید و پر استفاده هستند، مثل سبزیجات، دسته دوم گروه مفید و با استفاده متوسط هستند مثل ماکارونی و لبنیات پرچرب، گروه سوم دسته کم استفاده هستند، مثل بیسکوییت و کیک. در صورت شرکت در کارگاه بدغذایی دکتر فهیمه محب محمدی با بازی های متنوعی که باعث آشنایی کودک با انواع مواد غذایی و دسته بندی صحیح آن ها می شود آشنا خواهید شد.

سایر مقالات اختلالات دوران کودکی

اختلال یکپارچگی حسی در کودکان

اختلال یکپارچگی حسی در کودکان

"آیا کودک شما به لمس برچسب لباس حساس است یا از ارتفاع می‌ترسد؟ در این مقاله، به شما آموزش می‌دهیم که چگونه با استفاده از روش‌های ساده و عملی، به کودک خود کمک کنید تا با چالش‌های این اختلال مقابله کند.

تاخیر تکلم در کودکان

تاخیر تکلم در کودکان

تاخیر تکلم در کودکان یکی از مسائل مهم و پیچیده‌ای است که می‌تواند تاثیرات گسترده‌ای بر رشد و تکامل اجتماعی، عاطفی و شناختی آن‌ها داشته باشد. در این مقاله، به بررسی عوامل مؤثر، نشانه‌ها و راهکارهای مواجهه با تاخیر تکلم در کودکان می‌پردازیم تا به والدین و متخصصان در شناخت و مدیریت این مشکل کمک کنیم.

آسم دوران کودکی

آسم دوران کودکی

یکی از اختلالات شایع و آزاردهنده در دوران کودکی سرفه پایدار است. به سرفه هایی که به دنبال دویدن، خندیدن، استشمام عطر و اسانس ..

اوتیسم در کودکان

اوتیسم در کودکان

اتیسم یک اختلال عصبی رشدی است. این اختلال از بدو تولد همراه فرد است. بخش‌های مختلف مغز در افراد دارای اتیسم در همکاری با یکدیگر دچار مشکل هستند...

کودک دیجیتال چیست؟

کودک دیجیتال چیست؟

طی سال های اخیر که جهان ما به جهان دیجیتال تبدیل شده است،معضل استفاده بیش از حد کودکان از صفحات دیجیتال باعث ایجاد یک اختلال جدید به نام کودک دیجیتال شده است

چاقی در کودکان

چاقی در کودکان

چاقی در کودکان یک اپیدمی جهانی رو به رشد است که به‌دلیل باری که بر سیستم مراقبت‌های بهداشتی کودکان و بزرگسالان وارد می‌کند، نیازمند توجه است.

بد غذایی در کودکان

بد غذایی در کودکان

امروزه والدین زیادی از غذا نخوردن و بدغذایی کودک خود شاکی هستند. بسیاری از والدین از این شکایت دارند که کودک گروه های غذایی مهم را حذف کرده و نمی خورد ...

فراخوان تغذیه کودک

ممنوعیات غذایی کودکان

ممنوعیات غذایی کودکان

غذاهای سالم و مغذی برای رشد و نمو کودکان ضروری هستند. با این حال، برخی از غذاها می توانند برای کودکان مضر باشند و حتی منجر به خفگی، مسمومیت غذایی یا سایر مشکلات سلامتی شوند.

مصرف لبنیات در کودکان

مصرف لبنیات در کودکان

کودک بعد از یک سالگی به چه میزان لبنیات و کلسیم نیاز دارد؟
لبنیات از گروه های غذاییه که افراط و تفریط در موردش زیاده، یا انقدر شیر و لبنیات به کودک میدیم که کاملا بی اشتها میشه یا به دلایل غیر علمی لبنیات رو از رژیم غذایی کودکمون حذف میکنیم.

انواع نمک

انواع نمک

نمک های رنگی تصفیه نشده و رنگی در بازار واقعی و مجازی خیلی ترند شده، خیلی مهمه که اطلاعات درست و علمی داشته باشیم و بتونیم تصمیماتی بگیریم که در طولانی مدت سلامت کودک و خانوادمون رو به خطر نندازه.

صبحانه و کودکان

صبحانه و کودکان

صبحانه مهم ترین وعده غذایی کودک شماست، از نظر غلمی ثابت شده که صبحانه نخوردن باعث افزایش احتمال ابتلا به مشکلات قلبی و دیابت در بزرگسالی است؛ با این حال معمولا بزرگ ترین چالش والدین با کودکان در وعده صبحانه است.
اگر علت عدم تمایل کودک به صبحانه را بدانیم قطعا با مدیریت شرایط خواهیم توانست علاقه و تمایل کودک به صبحانه را بیشتر کنیم.

پخت برنج برای کودک

پخت برنج برای کودک

آرسنیک یک ماده سمی و فلز سنگینه که از طریق آب و خاک به محصولات غذایی ما راه پیدا میکنه، برنج ۱۰ برابر غلات دیگه آرسنیک خاک رو جذب میکنه، به همین علت نگرانی از ارسنیک موجود در برنج همیشه بیشتر از سایر غلاته، همه ی برنج ها حاوی مقداری از این فلز سنگین هستند که بسته به محل کشت میتونه کم یا زیاد باشه.

سوپرفودها در کودکان

سوپرفودها در کودکان

بعضی از مواد غذایی خواص بسیار زیادی رو در خود جمع کردند. به این مواد غذایی سوپرفود یا ابرغذا گفته میشه. در این مقاله شما رو با سوپرفودها آشنا میکنم تا از خواص بی نظیرش در تغذیه کودکانتون استفاده کنید.

سایر مقالات فرزند پروری

قشقرق کودکان

قشقرق کودکان

قشقرق کودکان، آن لحظه‌هایی که ناگهان همه چیز از کنترل خارج می‌شود و فریادها و گریه‌ها فضا را پر می‌کند، برای هر والدینی آشناست. این طوفان احساسات...

تک فرزندی

تک فرزندی

در دنیای امروز، تصمیم‌گیری برای داشتن یک فرزند یا چند فرزند، یکی از مهم‌ترین انتخاب‌های زندگی است. تک فرزندی به وضعیتی گفته می‌شود که...

والدین هلیکوپتری

والدین هلیکوپتری

در بین تمام سبک‌های تربیتی متنوع، گروهی از پدر و مادرها، بر اساس سبک فرزندپروری خود، به عنوان والدین کنترل‌ گر یا اصطلاحا هلیکوپتری شناخته می‌شوند. این نام به والدینی داده می‌شود که بر کوچک‌ترین رفتار و حرکات کودک خود نظارت و کنترل دقیق دارند.

دلبستگی ایمن

دلبستگی ایمن

دلبستگی، یکی از مهم ترین سنگ بناهای هیجانات دوران کودکی و بزرگسالی ماست. دلبستگی، هیجانی است که در تمام افراد دنیا وجود دارد و نمی توان آن را انکار کرد.

5 اصل مهم فرزندپروری

۵ اصل مهم فرزندپروری

سبک های مختلفی برای فرزندپروری صحیح وجود دارد ولی شما به هر روشی که فرزند خود را پرورش دهید ۵ اصل مهم را باید در اصول اولیه خود داشته باشید.

تمرکز نرمال در کودکان

تمرکز نرمال در کودکان

امروزه با توجه به آشنایی با اختلال نقص توجه و تمرکز توجه ویژه و گاهی افراطی به دامنه توجه کودکان می شود. در این مقاله قصد داریم شما را با بازه نرمال توجه و تمرکز در سنین مختلف کودکی آشنا کنیم. و راهکارهای ساده برای افزایش آن ارائه دهیم.

نظرات و پیشنهادات خود را با ما در میان بگذارید.