اصول بازی با کودک| آشنایی با مزایا و روش‌ها

اهمیت بازی با کودکان در سنین مختلف

شغل کودک بازی است. بازی و یادگیری فعالیت هایی جداگانه نیستند، بلکه در هم تنیده اند. در واقع بازی آزمایشگاه کودک است که با آن دنیا را محک می زند. به این جمله های مهم در تمام زمینه های فرزند پروری آگاهانه دقت کنید. بازی کردن کودک تنها برای سرگرمی نیست بلکه کودکان ما از راه بازی اصول صحیح زندگی کردن و تعامل با دنیا را خواهند آموخت.
از این رو اصول بازی با کودک از مهم ترین اصول فرزند پروری در دنیای امروز است.
شماره تماس برای مشاوره با دکتر فهیمه محب محمدی :۰۹۳۶۶۸۸۹۸۷۷

دکتر فهیمه محب‌محمدی| متخصص کودکان و نوزادان در اصفهان

من دکتر فهیمه محب محمدی متخصص کودکان و نوزادان هستم. بلافاصله بعد از اتمام درس مجددا شروع به مطالعه گسترده در زمینه رشد و پرورش کودک کردم، مطالعات من در زمینه تغذیه صحیح و علمی کودکان، درمان بدغذایی کودکان و مکمل های مورد نیاز، آموزش صحیح خواب کودک، بازی های هدفمند و در عین حال حفظ ایمنی کودکان، آموزش انتخاب کتاب و انیمیشن صحیح برای سرگرمی و تربیت کودکان، سلامت دهان و دندان کودک، مهارت های قبل از مدرسه و فرزندپروری آگاهانه در عین آموزش اختلالات دوران کودکی بوده است. با ما همراه باشید.

بازی کردن برای کودکان چه مزیت‌هایی دارد؟

✔ کودکان از طریق بازی مهارت های شناختی خود را گسترش می دهند مانند حل مساله یا مهارت های ریاضی وقتی وانمود می کنند که صاحب یک فروشگاه مواد غذایی هستند.
✔ کودکان از طریق بازی توانایی های فیزیکی خود را تقویت می کنند مانند حفظ تعادل بدن.
✔ کودکان از طریق بازی مهارت های اجتماعی را خود تقویت می کنند مثل وقتی که بازی دزد و پلیس را انجام می دهند.
✔ کودکان از طریق بازی واژگان جدید یاد می گیرند و دایره لغات خود را گسترش می دهند.
✔ بازی به کودکان کمک می کند تا بدنی قوی و سالم داشته باشند و بهتر رشد کنند.
✔ علاوه بر این کودکانی که بیشتر بازی می کنند کمتر دچار چاقی و اضافه وزن می شوند.
✔ بازی به کودکان کمک می کند تا رشد عاطفی بهتری داشته باشند.
✔ بازی برای کودک کاری لذت بخش بوده یک خروجی ایده آل برای کاهش اضطراب و استرس او فراهم می کند.

چطور با کودکم بازی کنم؟

پدر و مادر عزیز، شما بزرگترین حامی کودکان در یادگیری هستید. شما باید مطمئن شوید که کودک بیشتر ساعات روز را به بازی می پردازد تا مهارت های شناختی، زبانی، فیزیکی، اجتماعی و عاطفی اش رشد پیدا کند.
زمانی که به بازی کردن با نوزاد خود اختصاص می‌دهید آغاز رشد عزت نفس و اعتماد به نفس او است زیرا این وقت گذاشتن برای کودک به این معنی است که کسی او را دنبال می‌کند و می‌خواهد با او و دنیای او آشنا شود. پس اکنون لازم است بدانید چطور با کودکان بازی کنیم.
بزرگ ترین اشتباه والدین در بازی با کودک، خرید اسباب بازی های زیاد و گران قیمت است، شما نیازی به صرف هزینه زیادی برای خرید اسباب‌بازی‌های فانتزی برای کودک خود ندارید، زیرا اسباب‌بازی جایگزین حضور شما برای بازی با کودک نیست، در واقع اسباب بازی مورد علاقه کودک خود شما هستید. تنوع زیاد در اسباب بازی باعث سردرگمی کودک و کاهش خلاقیت او می شود بنابراین در هر هفته تعداد محدودی از اسباب بازی های موجود در منزل را در اختیار کودک قرار دهید. به جای اسباب بازی فراوان به کودک کمک کنید با ایده های جدید و خلاقیت بازی های جدیدی ایجاد کند و با هر ایده جدید بازی کودک را تشویق کنید.

چگونه با نوزاد خود بازی کنم؟

برای بازی کردن با نوزاد، تنها لازم است به او پاسخ بدهید. هنگامی که نوزاد زمزمه می‌کند در مورد آن صحبت کنید و آنچه به نظر شما نوزاد به آن فکر می‌کند را بیان کنید. همچنین، می‌توانید به احساساتی که بروز می‌دهد اشاره کنید و بدین ترتیب دایره لغات هیجانیش را از این سن گسترش دهید.

کودک را مشارکت بدهید

یکی دیگر از راه‌های بازی حسی بعد از شش ماهگی این است که به کودک وسایلی از خانه مانند قاشق‌های چوبی و قابلمه‌های فلزی را بدهید تا وقتی شما مشغول انجام کارهای خود هستید فرزندتان این وسیله‌ها را به صدا دربیاورد.
از زمان شروع غذای کمکی بازی با بافت های مختلف غذا را نیز در برنامه روزانه کودک بگنجانید. از حلقه های حسی آماده استفاده کنید یا خودتان در منزل حلقه حسی تهیه کنید.
تامی تایم یکی از مهم ترین بازی های دوران نوزادی است که به تکامل جسمی روانی و اجتماعی کودک کمک زیادی میکند.

زمان درست را انتخاب کنید

 به نشانه‌های کودک خود توجه کنید. کودک زمانی که دوست دارد با شما بازی کند سیگنال‌هایی را برایتان می‌فرستد. وقتی نوزاد آماده تعامل است ناگهان به شما خیره می‌شود که معمولا این اتفاق بعد از تغذیه یا بعد از خواب رخ می‌دهد.
در سنین زیر شش ماهگی زمانی که نوزاد دایره بینایی بهتری پیدا میکند و دست ها را به خط وسط نزدیک میکند زمان مناسبی برای ارائه بازی های حسی است.
برای تحریک لامسه انواع سطوح و کتاب‌های مناسب و نرم تهیه کنید تا نوزاد با لمس آن‌ها با انواع بافت‌ها آشنا شود. در این صورت، او می‌تواند تشخیص دهد این وسیله سخت است، این وسیله نرم است، از گرما و سرما برای تحریک لامسه استفاده کنید، برای تحریک بینایی از رنگ های تند یا راه راه استفاده کنید.

به کودک هیجان بدهید

هنگامی که کودک مشغول انجام کاری است با مشتاقانه تشویق کردن او مثل لبخند زدن یا دست زدن برای کودک، به او هیجان بدهید. این کار به تقویت تمرکز فرزندتان کمک می‌کند و همچنین سطح دوپامین را در مغز او در حد مطلوب نگه می‌دارد. این رفتار باعث می‌شود کودک انعطاف‌پذیر و علاقه‌مند به یادگیری باشد.

از زمان خوابیدن روی شکم در بازه های بیداری نوزاد استفاده کنید

 کودکان از نوزادی تا شش ماهگی برای تقویت قدرت کمر و عضلات مرکزی خود نیاز به زمان خوابیدن روی شکم یا تامی تایم دارند. از این زمان برای ارتباط چشمی با کودک، آهنگ خواندن برای او و فعالیت‌هایی از این قبیل استفاده کنید. از آینه یا بافت های راه راه جهت تحریک بینایی کودک در زمان تامی تایم استفاده کنید. توجه کنید که در زمان خوابیدن روی شکم کودک بیدار و سرحال باشد و تازه شیر نخورده باشد زیرا خطر استفراغ وجود دارد.

بازی های مناسب کودک دو ساله کدام‌اند؟

در ارتباط با سرگرم کردن کودک دو ساله لازم است بدانید در این سن، بچه‌ها استقلال بیشتری پیدا کرده و شروع به گسترش علایق خود می‌کنند، اما قطعا هنوز هم به والدین خود احتیاج دارند. از آنجایی که این سن برای کودکان و والدین کمی دشوار است، لازم است والدین آرامش بیشتری داشته باشند و بتوانند احساسات را به فرزندشان یاد بدهند.
بازی‌های داخل خانه برای کودکان این سن بهترین نوع بازی است. اسباب بازی ھای کودک را با وسواس انتخاب کنید تا اسباب بازی مناسب حواس کودک را خریداری کنید. 

با فرزندتان پازل بازی کنید

پازل‌هایی با قطعات بزرگ به رشد مهارت‌های حرکتی و همچنین به پیشرفت توانایی حل مسئله کودک کمک می‌کنند. قطعات را به نوبت برای کودک قرار دهید به او نشان دهید که پازل چگونه درست می‌شود و سپس به او اجازه دهید که بدون دخالت شما، پازل را تکمیل کند و فقط زمانی به فرزندتان کمک کنید که خودش درخواست کند. این بازی از بازی ھای خلاقانه کودک برای کودکان است. 

بازی‌های پرتحرک برای کودکان را در نظر بگیرید

اگر فرزندتان راه افتاده است بازی کردن با توپ می‌تواند گزینه خوبی باشد که این بازی علاوه بر اینکه مهارت‌های حرکتی فرزندتان را تقویت می‌کند موجب می‌شود او در مورد نوبت گرفتن، همکاری کردن و مذاکره یاد بگیرد. همچنین می‌توانید آهنگ بگذارید و با فرزندتان برقصید. با توجه به رشد مهارت حرکتی، کودکان در این سن به پرت کردن اشیا علاقه دارند بنابراین یکی از بهترین بازی ها بازی توپ و حلقه است، برای پرتاب کردن، توپ های نرم و سبک در اختیار کودک قرار دهید.

سطح بازی را بالا ببرید

اکنون زمان آن است که به کودک کمک کنید بازی خود را گسترش دهد تا کمی پیچیده‌تر باشد. این کار به او کمک می‌کند فعالیت خود را برای مدت طولانی‌تری حفظ کند. به عنوان مثال، اگر فرزندتان در حال شن‌بازی در ساحل است می‌توانید از او بخواهید که برای ماشین‌هایی که با آن‌ها بازی می‌کند، جاده درست کند.

بازی‌های تقلیدی را فراموش نکنید

 کودکان نوپا، عاشق تقلید کردن از والدینشان هستند. بنابراین برای مثال اگر در حال آشپزی هستید به فرزندتان وسایل ساده‌تری برای آشپزی بدهید تا او با آن‌ها سرگرم شود.

نقاشی کنید

چند مداد رنگی و کاغذ بیاورید و اجازه دهید فرزندتان نقاشی کند. این کار باعث رشد مهارت‌های حرکتی ظریف کودک و تقویت دستان او می‌شود. نقاشی با انگشت نیز می‌تواند بهترین سرگرمی برای کودکان باشد مهم ترین مهارتی که از این سنین باید طی بازی ها به کودک بیاموزیم شناخت خود، شناخت بدن و شناخت احساسات از طریق بازی است، برای این منظور از شکلک های احساسات استفاده کنید، جلوی آینه شکل هر احساس را به کودک نشان دهید و از او بخواهید آن احساس را نام گذاری و توصیف کند.
برای دریافت پکیج کامل آموزش احساسات از طریق بازی می توانید به قسمت پکیج آموزشی سایت ما مراجعه کنید.

اصول بازی با کودکان پیش‌دبستانی

اگر به دنبال بازی با کودک ۵ ساله هستید لازم است بدانید کودکان در این سن عاشق بازی‌های تخیلی، لباس پوشیدن به سبکی خاص، نمایش بازی کردن و وانمود کردن نقش‌هایی مثل معلم یا فضانورد هستند. این نوع بازی واقعا به یک همراه نیاز دارد و فرزندتان عاشق دیدن شما در یک شخصیت جدید است.
همچنین می‌توانید با یکدیگر از آجرهای اسباب‌بازی و لگوها در راستای ایده های خلاقانه کودکتان استفاده کنید. در این سنین باید مهارت کنترل خشم و اضطراب، همدلی، تفکر حل مساله، تفکر نقاد و پذیرش خود با بازی و قصه به کودک آموزش داده شود.

به یاد داشته باشید آموزش یا عدم آموزش این مهارت ها آینده کودک شما را رقم خواهد زد. در بازی‌های تخیلی اجازه دهید فرزندتان رهبری بازی را به عهده داشته باشد. این کار به او نشان می‌دهد که شما برای ایده‌هایش ارزش قائل هستید اما اگر دوست داشتند که شما پیشنهاد بدهید دادن چند ایده از طرف شما اشکالی ندارد پژوهش های نوین نشان می دهند که بازی های خیالی، ویژگی هایی از قبیل تفکر خلاق، ثبات، ایجاد ارتباط با کیفیت و خویشتن داری را در کودک رشد می دهد.

به یاد داشته باشید در این سنین آماده شدن برای مدرسه نیز مهم است:
همه بچه‌ها به بازی با خمیر و شن و گل علاقه‌مند هستند. این فعالیت‌ها علاوه بر تقویت مهارت‌های حرکتی کودک، او را برای یادگیری نوشتن آماده می‌کند. همچنین، این کار، استرس کودکان را نیز کاهش می‌دهد. بازی‌های گروهی و بازی در فضای باز را فراموش نکنید. برای تقویت مهارت‌های حسی کودک خود از مسی پلی یا بازی‌های کثیف استفاده کنید.

اصول بازی با کودکان در سنین مدرسه

اگر به دنبال بازی برای کودکان ۷ ساله هستید لازم است بدانید از آنجایی که کودکان در این سن به مدرسه می‌روند و باید قوانین را یاد بگیرند لازم است بازی‌هایی را با فرزندتان انجام دهید که شامل قوانین می‌شوند مثل بازی‌های رومیزی. بازی ھایی برای افزایش خلاقیت کودکان وجود دارد که می‌توانید از آنها استفاده کنید تا خلاقیت کودکتان را بالا ببرید. 
بازی‌های فکری برای کودکان در این سن بسیار مناسب است. از بازی‌های استفاده کنید که مهارت‌های زندگی و مهارت‌های هیجانی را آموزش دهید.

بازی بدون ساختار را در نظر بگیرید

از آنجایی که بچه‌ها در مدرسه در محیطی ساختاریافته قرار دارند با آن‌ها بازی‌هایی بدون ساختار داشته باشید. برای مثال می‌توانید در خانه برقصید یا یک بازی فوتبال ده‌دقیقه‌ای در خانه داشته باشید.

بازی‌های ویدئویی با یکدیگر انجام دهید

اگر کودک شما به بازی‌های ویدئویی علاقه‌مند است می‌توانید با یکدیگر این بازی‌ها را انجام دهید و به این صورت به فرزندتان نیز نشان دهید که به علایق او علاقه‌مندید، البته باید برای این بازی ها قانون مهم زمان اسکرین را در نظر بگیرید و بیش از نیم ساعت در روز را به بازی های ویدئویی اختصاص ندهید.

بازی‌های همراه با تحرک را فراموش نکنید

 اسکیت، بسکتبال، تنیس یا هر فعالیت دیگری را که دوست دارید با فرزندتان امتحان کنید. فعالیت‌هایی که دارای تحرک زیادی هستند راهی عالی برای کودک است تا انرژی خود را متمرکز کند و پس از آن احساس آرامش و رضایت داشته باشد.

به یاد داشته باشید در هر سنی بازی ها و قصه ها بر حسب توانمندی کودک، میزان تمرکز او و درک او از دنیا متفاوت است. برای دریافت روان شناسی بازی کودک با ما در تماس باشید تا خودتان بهترین روانشناس برای کودک خود شوید. در صورت نیاز به مشاوره برای تعیین نوع بازی مناسب کودکتان یا کمک به افزایش تمرکز و توجه او حتما از طریق مشاوره انلاین با ما در ارتباط باشید.

بازی‌درمانی کودک چگونه است؟

بازی درمانی کودک یک روش خلاقانه و مؤثر برای بهبود و تسهیل فرآیند درمان و مشاوره کودکان است. این نوع بازی‌ها با استفاده از وسایل و مواد مناسب، به کودکان اجازه می‌دهند تا احساسات خود را بازی کردن و بازی‌های تخیلی بیان کنند، به صورتی که نمی‌توانند به راحتی از طریق صحبت واژه‌ها به اشتراک بگذارند.
این بازی‌ها اغلب تحت نظر متخصصین روان‌شناس یا مشاوران درمانی اجرا می‌شوند. بازی‌های درمانی برای کودکان زیادی کاربرد دارد. از جمله بازی درمانی برای کودکان لجباز، بازی درمانی برای کودکان خجالتی، بازی برای اضطراب جدایی، بازی درمانی ترس کودکان، درمان افسردگی کودکان بازی درمانی در کودکان پرخاشگر و بازی درمانی برای کودکان لجباز. 
 این بازی‌ها به کودکان فرصت می‌دهند تا به خود و احساسات خود آگاه شوند، راه‌حل‌های متفاوتی را امتحان کنند و در یک محیط امن و حمایتی با موانع و چالش‌های مختلف روبرو شوند. همچنین، این بازی‌ها می‌توانند به تقویت مهارت‌های ارتباطی، تقویت اعتماد به نفس، بهبود خلاقیت و تخیل کودکان کمک کنند. از مزایای بازی درمانی برای کودکان می‌توان به ارتقاء تعاملات اجتماعی، کاهش تنش‌ها، ایجاد انگیزه برای درمان و بهبود عملکرد در محیط‌های مختلف اشاره کرد. در نتیجه، بازی درمانی به عنوان یک ابزار موثر در تسهیل رشد و توسعه روانی کودکان به‌طور یادگیری-محور و سرگرم‌کننده مورد استفاده قرار می‌گیرد.

بازی ھای آموزشی کودک

بازی‌های آموزشی کودکان به عنوان ابزاری کاربردی و جذاب برای یادگیری و توسعه مهارت‌های مختلف در دوران کودکی مورد استفاده قرار می‌گیرند. این بازی‌ها با استفاده از روش‌های تعاملی، خلاقانه و غیررسمی، به کودکان اجازه می‌دهند تا با مفاهیم جدید آشنا شده، مهارت‌های جدید را تمرین کنند و مشکلات را به‌صورت سرگرم‌کننده حل کنند. بهترین بازی برای یادگیری زبان انگلیسی روش شعر و داستان خوانی است. بازی ھای ھدفمند برای کودکان پیش دبستانی در پیشرفت آنها در مهارت‌های زندگی، دست ورزی، افزایش هوش هیجانی، هوش اجتماعی و تقویت مهارت های ده گانه موثر است. از جمله بازی های دست ورزی می‌توان به خمیربازی و شن بازی اشاره کرد. 
برای کودکان این نوع بازی‌ها می‌توانند شامل بازی‌های معمایی، اجرای نقش، پازل‌ها، بازی‌های جعبه‌ای، بازی‌های کامپیوتری آموزشی و غیره باشند. تأثیر این بازی‌ها بر تقویت مهارت‌های اجتماعی، افزایش تمرکز و توجه، تقویت حافظه، یادگیری مفاهیم علمی و ریاضی، توسعه مهارت‌های زبانی و خلاقیت، بسیار مهم و قابل توجه است. از این رو، بازی‌های آموزشی به‌عنوان یک راه مؤثر و مسلط برای ترکیب تفریح و یادگیری، در محیط‌های خانه، مدرسه و مهدکودک به کار می‌روند.
بازی‌ های ایمن و بازی‌ های تربیتی از جمله بازی های آموزشی است که نباید آنها را از قلم بیندازید. به خصوص در کودکان پیش دبستانی.
بازی های آموزشی برای کودکان باید شامل بازی ھایی برای افزایش دقت و تمرکز در کودکان باشد. بازی‌هایی مانند دوخت، کاردستی و نقاشی از جمله این بازی‌ها هستند. 
بازی شناخت احساسات برای کودکان را می‌توانید از پکیج ما تهیه کنید.

سخن پایانی

بازی با کودکان یک فرصت شگفت‌آور برای رشد و توسعه آن‌هاست. اصول اساسی بازی با کودکان شامل ایجاد محیط‌های امن و پرمحتوا، تشویق به خلاقیت و تخیل، توجه به نیازها و توانایی‌های فردی هر کودک، ارتقاء همکاری و ارتباطات اجتماعی، و تشویق به مهارت‌های مسئولیتی می‌شود. این اصول به کمک ایجاد تجربه‌های مفهومی، آموزنده و شاد برای کودکان می‌آیند و به رشد سالم ذهنی، اجتماعی و عاطفی آن‌ها کمک می‌کنند.
به طور کلی، بازی با کودکان نه تنها یک فعالیت سرگرم‌کننده است، بلکه ابزاری قدرتمند برای آموزش و توسعه شخصیت و مهارت‌های زندگی آن‌ها نیز محسوب می‌شود. برای دریافت مشاوره درمورد بازی و اصول بازی با کودک با فهیمه محب در ارتباط باشید.